Just in Time (JIT) to strategia, która mówi: produkuj i zamawiaj tylko wtedy, gdy naprawdę trzeba. Zero pełnych magazynów, zero zapasów „na wszelki wypadek”. Brzmi jak marzenie księgowego, ale tylko prowadzone w umiejętny sposób uwolni swój pełny potencjał.
JIT wywodzi się z Japonii, głównie z Toyoty, i do dziś jest fundamentem „lean manufacturing”. Ale uwaga: działa genialnie, dopóki nic się nie wysypie.
Dlaczego firmy decydują się na JIT?
- Mniej zamrożonej kasy – nie musisz trzymać magazynu pełnego części.
- Niższe koszty składowania – nie płacisz za wielkie hale.
- Większa płynność – szybciej reagujesz na zmiany w zamówieniach, bo nie masz zapasu.
- Lepsza jakość – mniejsze serie = łatwiej wychwycić błąd, zanim wyprodukujesz 10 000 wadliwych sztuk.
👉 Zobacz też: Automatyzacja produkcji z Odoo – warto, jaki koszt?
Jak działa Just in Time w praktyce?
- Produkcja na zamówienie – klient zamawia, system wysyła sygnał do produkcji i dopiero wtedy rusza proces.
- Ścisła współpraca z dostawcami – materiały przyjeżdżają dokładnie wtedy, gdy są potrzebne, a nie miesiąc wcześniej.
- Integracja systemów – JIT nie istnieje bez spięcia ERP,WMS i produkcji.
Przykłady z życia
- Toyota – pionier JIT. Dzięki tej metodzie firma przez dekady była wzorem efektywności.
- E-commerce z personalizacją – klient zamawia produkt z nadrukiem, a produkcja rusza dopiero po kliknięciu „kup teraz”.
- Mała manufaktura – zamiast robić tysiąc kubków „na magazyn”, produkuje 50 dziennie, dokładnie pod zamówienia.
Najczęstsze problemy z JIT
- Brak planu B – opóźniony transport i linia staje.
- Za mało dostawców – i jeśli masz jednego, który zawiedzie, projekt stoi.
- Brak danych w czasie rzeczywistym–bez ERP i automatyzacji nie ma szans, żeby JIT działało.
- Globalne kryzysy – pandemia, wojna czy blokada Kanału Sueskiego i JIT zamienia się w „just in trouble”.
👉 Dlatego warto wiedzieć też, jakie błędy popełnia się przy wdrażaniu systemów: :5 największych błędów przy implementacji Odoo ERP.
Jak wdrożyć JIT - praktyczne porady?
- Zacznij od analizy procesów. Gdzie marnujesz najwięcej przez nadprodukcję?
- Postaw na system ERP. Bez Odoo ERP albo innego rozwiązania, które spina produkcję, zakupy i magazyn, nie ma tematu.
- Buduj relacje z dostawcami. Oni muszą być Twoim partnerem, nie tylko fakturowym „dostawcą X”.
- Testuj na małych partiach. Zanim puścisz całą produkcję w JIT, sprawdź to na jednym procesie.
Najczęściej zadawane pytania
Czy JIT nadaje się dla małych firm?
Tak, ale najlepiej w prostych procesach i tam, gdzie dostawcy są blisko.
Czy JIT jest ryzykowny?
Tak, jeśli nie masz alternatywnych źródeł dostaw i planu awaryjnego.
Czy JIT zawsze obniża koszty?
Nie zawsze. Przy niestabilnych łańcuchach dostaw koszty przestojów mogą być większe niż oszczędności.
Co wybrać – JIT czy tradycyjne zapasy?
To zależy od branży i stabilności dostaw. W praktyce wiele firm łączy oba podejścia – np. JIT na części standardowe, zapasy na krytyczne elementy
